7 voedingsmiddelen waarvan je dacht dat ze onduurzaam zijn – maar hoe zit het echt?
Mascha Bongenaar
30 november 2025
Wat kun je tegenwoordig nog eten zonder schuldgevoel? Soms lijkt het wel alsof er aan alles een negatieve kant zit. Avocado’s zouden het water opmaken, soja zorgt voor ontbossing, en chocolade wordt in verband gebracht met slechte arbeidsomstandigheden. Maar kloppen die beelden eigenlijk wel? We zochten het uit. Hieronder vind je zeven veelbesproken producten met hun voor- en nadelen. Goed nieuws: het is meestal niet zo zwart-wit als het lijkt!
Chocolade: meer dan een zoete verleiding
Chocolade heeft een schaduwzijde. Cacaoteelt draagt bij aan ontbossing, en slechte arbeidsomstandigheden komen helaas nog vaak voor. Toch is dat niet het hele verhaal. Wereldwijd werken steeds meer initiatieven aan duurzamere cacao. Denk aan certificeringen zoals Fairtrade, Rainforest Alliance en biologische keurmerken. Deze zorgen ervoor dat boeren beter betaald krijgen en dat er aandacht is voor natuurbehoud. Voor jou als consument betekent dat: kies bewust. Chocolade zonder keurmerk draagt vaak wél bij aan de negatieve effecten, terwijl een reep met keurmerk helpt om verbeteringen in de keten mogelijk te maken. Lees het hele verhaal in ons artikel over duurzame chocolade.
Avocado: water- en klimaatboosdoener?
Avocado’s worden vaak neergezet als ecologische ramp: enorm waterverbruik, lange transportafstanden en monocultuur. Dat klopt deels, maar het beeld is genuanceerder. De impact verschilt sterk per regio. Avocado’s uit landen als Chili of Mexico kunnen inderdaad veel water vragen, terwijl Spaanse of Israëlische avocado’s veel minder belastend zijn. Ook qua CO₂-uitstoot valt een avocado relatief mee, zeker vergeleken met vlees of kaas. Houd je van avocado’s, dan kun je letten op herkomst, seizoensaanbod en verspilling voorkomen door alleen te kopen wat je ook echt eet. Zo blijft de impact beperkt. Meer nuance lees je in ons artikel over avocado’s.
.
Soja: probleem of oplossing?
Soja ligt vaak onder vuur vanwege ontbossing in Zuid-Amerika. Dat is terecht zorgelijk, maar er bestaat een groot misverstand: meer dan 75% van alle soja gaat naar veevoer. Slechts een klein deel , namelijk zo’n 7%, belandt direct op ons bord in de vorm van tofu, tempeh of sojadrinks. Soja die je in de supermarkt koopt is bovendien vaak Europees of Canadees geteeld en voorzien van een keurmerk zoals biologisch of RTRS. Kies je voor soja als vlees- of zuivelvervanger, dan is je milieu-impact meestal veel lager dan wanneer je vlees of melk kiest. Wie variatie zoekt, kan soja afwisselen met linzen, kikkererwten of bonen. Lees meer in ons artikel: is soja duurzaam?
.
Koffie: energie voor jou, druk op de natuur
Koffie is een van de meest gedronken dranken ter wereld, maar de teelt legt helaas een flinke druk op natuur en mens. Bossen verdwijnen voor plantages en er worden vaak veel bestrijdingsmiddelen gebruikt. Toch blijkt transport. pok al wordt het vaak als probleem gezien, relatief schoon, omdat koffie per schip wordt vervoerd. De grootste impact zit in de teelt. Wil je bewuster kiezen, let dan op keurmerken zoals Fairtrade, Rainforest Alliance of biologisch. Deze garanderen betere arbeidsomstandigheden en minder schadelijke effecten op natuur en milieu. Drink je dagelijks koffie, dan kan die keuze een groot verschil maken. Het hele verhaal vind je in ons artikel over koffie.
.
Bananen: verre reis, maar lage CO₂
Bananen reizen duizenden kilometers naar Nederland, maar vervoer per schip is efficiënt en veroorzaakt verrassend weinig CO₂-uitstoot. De grootste uitdagingen liggen juist in de sociale omstandigheden op de plantages: lage lonen, weinig rechten en soms kinderarbeid. Ook monocultuur en het gebruik van pesticiden vormen risico’s. Gelukkig zijn er steeds meer Fairtrade-bananen te koop die bijdragen aan betere inkomens en duurzamere teelt. Koop je bananen, let dan op keurmerken en varieer af en toe met lokaal fruit om je voetafdruk te spreiden. Lees meer in ons artikel over bananen.
.
Amandelen: dorstig, maar niet overal
Amandelen staan bekend om hun enorme waterverbruik, vooral in Californië. Daar komt inderdaad het grootste deel van de wereldproductie vandaan, en dat legt druk op lokale ecosystemen. Toch is het verhaal niet overal hetzelfde. In landen als Spanje of Italië is de impact vaak veel kleiner, zeker wanneer boeren druppelirrigatie toepassen. Voor jou als consument geldt: kies waar mogelijk voor Europese amandelen en gebruik ze met mate – een handjevol is genoeg. Wissel bovendien af met andere noten en zaden om zowel je voedingspatroon als je ecologische voetafdruk gevarieerder te maken. Meer daarover in ons artikel over amandelen.
Palmolie: notoir om ontbossing
Palmolie is berucht door de verwoesting van regenwouden in Indonesië en Maleisië. Toch is de kwestie complexer dan vaak gedacht. Palmolie levert per hectare veel meer olie op dan alternatieven zoals soja- of zonnebloemolie. Volledig vervangen zou dus juist méér land en natuur kosten. De sleutel zit in verduurzaming van de bestaande productie. Steeds meer producten dragen het RSPO-keurmerk, dat garant staat voor minder schadelijke teelt. Als consument kun je kiezen voor producten met dit keurmerk en je consumptie van sterk bewerkte productenbeperken. ees het hele verhaal in ons artikel over palmolie.
Duurzame voedingsmiddelen? Nuance is belangrijker dan schuldgevoel!
Valt het jou ook op? Bij elk van deze producten bestaan er problemen, maar ook oplossingen. Chocolade, avocado’s, soja, koffie, bananen, amandelen en palmolie zijn niet zwart-wit goed of fout. Door te letten op herkomst, keurmerken en variatie kun je als consument wél verschil maken. Zo hoef je niet alles te schrappen, maar kun je met bewuste keuzes je impact verkleinen – en dat voelt een stuk beter dan leven met een schuldgevoel.
Meer lezen?
- Waarom je thuis voedsel moet redden, en niet in de supermarkt
- Lokaal eten en duurzaam kiezen: zo maak je de beste keuzes
- Voedselkeuzes en CO2 voetafdruk; is wat je eet belangrijker dan waar het vandaan komt?!
In dit artikel staan affiliate links. Wanneer je via één van deze links een aankoop doet, ontvang ik een (meestal kleine) commissie van de verkoper, terwijl het jou niets extra kost. En denk aan het milieu en je portemonnee; koop alleen iets als je het nodig hebt!
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!