Zo doe je duurzaam boodschappen met deze handige vuistregels!

Author Photo
Mascha Bongenaar

27 november 2020

Het is een veel gestelde vraag over duurzaam leven; hoe doe je duurzaam boodschappen? Want welke boodschappen je kiest, bepaalt voor een groot deel je voetafdruk. Er zijn veel duurzame keuzes te maken in de supermarkt. DuurzameKeuzes helpt je graag op weg met duurzame keuzes met onze tips; zo doe je duurzaam boodschappen!

CO2 voetafdruk van je boodschappen

Boodschappen doen is een aaneenschakeling van keuzes. Alle etenswaren die je koopt op de markt, bij de groenteboer, de bakker en de supermarkt hebben impact. Wat je dáár in je boodschappenmandje doet, bepaalt voor een heel groot deel je CO2 voetafdruk. 21% van de CO2 uitstoot van de gemiddelde Nederlander wordt veroorzaakt door onze voeding. Die voetafdruk is vaak groter dan mensen denken. We denken namelijk niet dagelijks na over alle handelingen die nodig zijn om eten op ons bord te krijgen; verbouwen, bewerken, verpakken en vervoeren. Bovendien kent ons voedselsysteem grote negatieve neveneffecten als waterschaarste, ontbossing en verlies van biodiversiteit. Dat komt nog bovenop de CO2 voetafdruk. Maar je kunt met je keuzes dus een groot verschil maken!

hoe doe je duurzaam boodschappen de verborgen impact

Vuistregels duurzaam boodschappen doen

Voor duurzamer boodschappen doen gebruiken we bij DuurzameKeuzes de keuzeboom van De Verborgen Impact. Met de vuitsregels uit het boek is duurzaam boodschappen doen een stuk gemakkelijker geworden. Ben je helemaal de weg kwijt met duurzame keuzes in de supermarkt? Sla deze afbeelding dan op in je telefoon, en je weet altijd weer wat je moet kiezen.

Je gebruikt de keuzeboom door de keuzes van 1 tot en met 5 in die volgorde af te gaan.
Keuze 1: plantaardige producten hebben altijd een kleinere impact dan dierlijke.
Keuze 2: het voorkomen van verspilling heeft een enorme impact (liever 35% korting mét plastic dus).
Keuze 3: kies voor lokaal en seizoens-voedsel.
Keuze 4: kies waar je kan voor biologisch.
Keuze 5: laat overbodige verpakkingen links liggen.

1. Eet minder vlees

Minder vlees eten is een heel gevoelig onderwerp. Want wat je eet is heel persoonlijk, en het kan al snel als een aanval voelen als je hoort dat je daar iets aan ‘moet’ veranderen. Daarom is het belangrijk dat je zelf achter de keuzes staat die je maakt. Bij DuurzameKeuzes zijn we ons stapje voor stapje gaan verdiepen in de impact die ons eten heeft. Daarbij blijkt de productie van vleesproducten op nummer 1 te staan qua impact. Minder vlees eten is de grootste stap die je kunt maken voor het milieu. Om je voetafdruk te verkleinen hoef je niet meteen 100% vegetarisch of zelfs volledig plantaardig te gaan eten. Elke keer dat je vlees laat staan, verklein je je impact.

2. Gebruik minder zuivel en eieren

Zoals gezegd hebben dierlijke producten een enorme impact. Naast minder vlees eten, helpt ook het minderen van andere dierlijke voedingsmiddelen je CO2 voetafdruk te verlagen. Koop minder melk, yoghurt, en andere zuivel; of vervang het door een plantaardig alternatief. Bekijk stapje voor stapje, product voor product, welke voedingsmiddelen je kunt vervangen. Probeer alternatieven; proef en leer nieuwe smaken kennen. Probeer eens een plantaardige drink in je koffie, of een plantaardig toetje. Vervang dierlijk, en verklein stap voor stap je voetafdruk.

3. Minder voedsel verspillen

Als je boodschappen gaat doen, denk je wellicht niet aan voedsel verspillen. Toch verspilt een gemiddelde Nederlander per jaar 34 kilogram aan voedsel. Doodzonde, en slecht voor het milieu! Minder voedselverspilling begint al voordat je boodschappen gaat doen. Als je goed nadenkt over wat je nodig hebt, checkt wat je al in huis hebt, en een boodschappenlijstje maakt (en je eraan houdt); is de kans dat je aan het eind van de week eten weggooit een stuk kleiner. Lees onze tips tegen voedselverspilling in dit eerdere artikel.

Duurzame boodschappen in de supermarkt

4. Kies onbewerkt voedsel

Veel voedsel moet bewerkt worden om het eetbaar te maken. Denk aan het slachten, wassen, drogen, snijden, fermenteren, pasteuriseren, koelen, invriezen en verpakken. Ook gebeurt het koken en bakken al steeds vaker in een fabriek, dan tientallen jaren geleden. Al dat bewerken van voedsel heeft natuurlijk een CO2 uitstoot. We schreven daar al eerder over. Als je kiest voor minder bewerkt voedsel verkleint dat je impact. Daarbij heb je ook nog het voordeel dat onbewerkt voedsel in veel gevallen goedkoper en gezonder is dan bewerkt eten. Dat geldt zeker in het geval van kant-en-klaar maaltijden, fast food, snacks en snoepgoed.

5. Koop lokaal voedsel

Eén op de drie vrachtwagens op de weg vervoert voedsel of grondstoffen voor de voedingsindustrie. En dan hebben we het alleen nog over Nederland. Wereldwijd is het vooral de scheepvaart die voedsel van alle uithoeken van de aarde naar ons toe brengt. En al dat transport gaat gepaard met enorm uitstoot van broeikasgassen. Kiezen voor lokaal voedsel verkleint het aantal kilometers dat het eten aflegt voordat het op je bord komt. Daarom verkleint het kopen van lokaal voedsel je CO2 impact enorm. Kijk eens bij LokaLoka of Fietsenvoormijneten welke telers en boeren in jouw buurt eten rechtstreeks aan de consument verkopen. Of kies voor een lokaal groenten- en fruitpakket. Zo kiest redacteur Mascha al jaren voor een groentenabonnement bij een lokale teler. Op die manier heeft ze elke week een pakket verse en lokale seizoensproducten zonder dat ze er over na hoef te denken.

Tips om plasticvrij boodschappen te doen

5. Vermijd plastic verpakkingen

Bij duurzaam boodschappen doen, denken veel mensen als eerste aan minder plastic verpakkingen kopen. Dat is helaas een misverstand. Verpakkingen hebben eigenlijk de kleinste impact. Verbouwen en verwerken van voedsel hebben veruit de grootste CO2 impact van je voedsel; samen bijna 75%! Verpakkingen tellen gemiddeld voor 7% van de impact van je eten. Denk bij het duurzaam boodschappen doen dus eerst aan de eerder genoemde tips; minder verspilling, minder vlees, onbewerkt en lokaal voedsel. Waar je kan, laat overbodige verpakking links liggen. Lees daarover onze tips voor plasticvrij boodschappen doen.

Zo doe je duurzaam boodschappen

Duurzaam boodschappen doen is nog niet zo eenduidig. Met de vuistregels van Babette Porcelijn kom je al een heel eind. Kies vaker plantaardig. Eet wat je koopt en verspil zo min mogelijk eten. En koop meer lokaal en seizoensgebonden eten. Als je kunt: kies dan biologisch voedsel. En ten slotte: vermijd overbodige verpakkingen. Hoe probeer jij je voetafdruk te verkleinen tijdens het boodschappen doen? Laat een reactie achter. We horen graag van je.

Meer lezen?

In dit artikel staan affiliate links. Als je via één van deze links een aankoop doet, ontvangt Duurzamekeuzes een (meestal kleine) commissie van de verkoper, terwijl het jou niets extra kost. Maar denk aan het milieu en je portemonnee; koop alleen iets als je het nodig hebt!