Is palmolie duurzaam of niet? Waarom ik producten met palmolie koop.
Palmolie is een genuanceerder onderwerp dan veel mensen weten. Palmolie is, zo geloven veel mensen, niet duurzaam, en daarom laten consumenten producten met palmolie liever liggen in de supermarkt. Toch kies ik ervoor producten met palmolie kopen. En ik leg je graag uit waarom: is palmolie duurzaam of niet?
Slecht nieuws over palmolie
In documentaires en marketing worden we er telkens mee geconfronteerd: palmolie is heel slecht. Er wordt namelijk oerwood, en ook tropisch oerbos, gekapt voor het verbouwen van palmolie. Bovendien groeit het product op enorme monocultuur plantages waar veel pesticiden, kunstmest en water worden gebruikt. Dus als je duurzaam wil eten, dan kies je er beter voor om producten met palmolie te vermijden. Daarom deed ik braaf mee met de meute en kocht palmolievrije boter en palmolievrij zoet broodbeleg, want dat voelde wel als een milieuvriendelijke keuze. Maar toen las ik een onderzoek van Solidaridad met veel meer nuance. Ik leg je uit hoe het zit.
Waar zit palmolie in?
Palmolie is de olie die wordt geperst uit de rode vruchten van de oliepalm. Allereerst zit palmolie in heel veel voedingsproducten. Van chocoladepasta tot pizza; palmolie is een goedkope en veel gebruikt ingrediënt in bijna 60% van het eten in de supermarkt, zo zegt het Voedingscentrum. Dat maakt het lastig om zonder palmolie boodschappen te doen. Maar gelukkig staat het wel altijd duidelijk vermeld op de verplichte ingrediëntenlijst. Lastiger is het bij andere producten zoals tandpasta of wasmiddel. Daar is het namelijk niet verplicht om de ingrediënten op de verpakking te vermelden. Dat maakt het voor consumenten heel ingewikkeld om er achter te komen wat er in je gekochte product zit. Wat een hoofdbreker! Maar lees verder, want hier stopt het niet. :)
Waarom is palmolie niet duurzaam?
Hoewel palmolie dus in zoveel verschillende producten zit zijn er heel veel duurzame nadelen. Eén daarvan is de hierboven genoemde ontbossing. Om palmolieplantages te creëren, worden grote stukken regenwoud platgebrand of gekapt, wat een verwoestend effect heeft op biodiversiteit en bijdraagt aan klimaatverandering. Bovendien hierbij leefgebieden verloren voor inheemse gemeenschappen en bedreigde diersoorten zoals orang-oetans. Verder wordt er veel kunstmest, pesticiden en water gebruikt. Daarnaast zijn er zorgen over de arbeidsomstandigheden en mensenrechten in de palmolie-industrie, waarbij gevallen van gedwongen arbeid en kinderarbeid zijn gerapporteerd. Ten vierde zijn er ook zorgen over de gezondheidseffecten bij overmatige consumptie van palmolie. Palmolie bevat een hoog gehalte aan verzadigde vetten, wat kan bijdragen aan verhoogde cholesterolniveaus en je risico op hart- en vaatziekten kan verhogen. Maar daar stopt het verhaal niet.
Heeft palmolie ook voordelen?
Naast alle nadelen heeft gebruik van palmolie ook verschillende voordelen. Allereerst heeft palmolie een van de hoogste opbrengsten per hectare van alle plantaardige oliën. Dat betekent dat het veel efficiënter is in het gebruik van land dan veel andere oliën zoals soja- of koolzaadolie. Bovendien is palmolie toepasbaar in heel veel toepassingen, zoals voedsel, maar ook cosmetica en schoonmaakmiddelen. Ten derde heeft palmolie vanwege de hoge mate van verzadigingeen natuurlijke weerstand tegen oxidatie, waardoor het voedsel langer houdbaar blijft en minder snel bederft. Ook biedt is productie van palmolie een belangrijke bron van inkomsten voor veel ontwikkelingslanden, en het biedt werkgelegenheid voor miljoenen mensen, zowel op plantages als in de toeleveringsketen. Als laatste kan palmolie gebruikt worden als alternatief voor transvetten, die bekend staan om hun schadelijke effecten op de gezondheid, waardoor het een gunstigere keuze kan zijn in voedselproducten.
Duurzame palmolie
Het vermijden of boycotten van palmolie zal direct effect hebben op de inkomens van de boeren die het verbouwen en hun gemeenschappen. Bovendien is dus de opbrengst van palmolie zo groot, dat vervangen van deze olie door een ander product vier tot tien keer meer andere olie gebruikt zou moeten worden. En dat heeft dus ook veel grotere milieu-effecten. Gelukkig hoef je al consument ook niet perse te kiezen: Solidariad heeft aangetoond dat 89% van de palmolie in Nederlandse producten al duurzaam wordt geproduceerd. Wil je het zeker weten, kies dan voor producten met het RSPO keurmerk, voor duurzame productie van palmolie.
Is palmolie duurzaam of niet? Waarom ik producten met palmolie koop.
Ik kies ervoor producten met palmolie te kopen, omdat ik geloof dat dit een duurzamere keuze is dan het alternatief. Hoewel ik me bewust ben van de impact van palmolieproductie op het milieu, begrijp ik ook dat het vermijden van palmolie niet altijd de meest duurzame optie is. Door te kiezen voor producten met duurzaam geproduceerde palmolie, kan ik bijdragen aan initiatieven die streven naar verantwoorde productiepraktijken, zoals het behoud van bossen, bescherming van biodiversiteit en verbetering van arbeidsomstandigheden. Bovendien biedt palmolie vaak een alternatief voor minder duurzame ingrediënten zoals dierlijke vetten of transvetten, waardoor het een gezondere keuze is. Omdat ik vaak kies voor duurzamere onbewerkte voedingsmiddelen, omzeil ik daardoor gemakkelijker het gebruik van palmolie, dan wanneer ik elke ingrediëntenlijst zou moeten uitpluizen. Ik kies ervoor om bewust te winkelen en te kiezen voor producten met duurzame palmolie wanneer deze beschikbaar zijn. Zo heeft mijn keuze, geloof ik, de meest positieve impact kunnen hebben op het milieu en de samenleving.
Meer lezen over duurzame voeding?
Op duurzamekeuzes.com duik ik vaker in alle onderwerpen rondom duurzame voeding. Lees verder:
- Voedselkeuzes en CO2 voetafdruk; is wat je eet belangrijker dan waar het vandaan komt?!
- Waarom je thuis voedsel moet redden, en niet in de supermarkt
- Niet alles wat groeit is groen: is een moestuin duurzaam?
- Waarom onbewerkt voedsel duurzamer is
- Waarom seizoensgroenten een duurzame keuze zijn
- Zo verklein je je water voetafdruk
Foto palmvruchten door Tristantan, Allphotobangkok en Reverent via Pixabay
Header foto door Peter Bond via Unsplash
Palmolie is niet gezond vanwege de soort vetten die erin zitten. In palmolie zit meer verzadigd vet dan andere oliesoorten. Verzadigd vet staat bekend om de ongunstige gezondheidseffecten. Zo verhoogt verzadigd vet het LDL-cholesterol. Op die manier vergroot verzadigd vet het risico op hart- en vaatziekten. Dat is voor mij een reden om palmolie te mijden in voedsel (in non-food producten kan het geen kwaad, zoals verzorgingsproducten).
Dat is inderdaad een goed argument om het te vermijden. Sowieso kun je voor je gezondheid dus ook beter minder bewerkt voedsel eten.