Waarom onbewerkt voedsel duurzamer is

De supermarkt ligt vol met bewerkt voedsel. We denken er vaak niet over na, maar er is vaak al veel gebeurd voordat ons voeding in de winkel ligt. Voedingsmiddelen wordt in fabrieken gewassen, gesneden en verpakt. En steeds meer voedsel wordt ook vooraf gekookt, gebakken, voorbereid, en sterk bewerkt. Terwijl onbewerkt voedsel veel voordelen heeft. Ik leg je uit waarom onbewerkt voedsel een duurzame keuze is.

Wat is bewerkt voedsel?

Veel van wat we eten wordt bewerkt. Tussen het verbouwen van tomaten, graan of appels op het land tot het eten op ons bord ligt zitten veel stappen. Wassen, snijden, koken, drogen of bevriezen zijn allemaal bewerkingen van voedsel. Toch is niet al het bewerkt voedsel hetzelfde. Groenten in blik is schoongemaakt, gekookt en ingeblikt, voordat het naar de supermarkt is vervoerd. Maar het lang niet zo bewerkt als bijvoorbeeld een kant-en-klare soep of saus. Helaas is steeds meer van wat we in de supermarkt vinden sterk bewerkt voedsel. Foodwatch berekende dat zelfs zo’n 70% van alle voedingsmiddelen in de gemiddelde supermarkt sterk bewerkt voedsel is. Grofweg noemen we voedsel sterk bewerkt als het uit de fabriek komt en daarna uit meer dan 5 ingrediënten bestaat, waarbij de originele natuurlijke voedingsmiddelen nauwelijks nog aanwezig zijn. Met die sterke bewerkingen wordt veel energie gebruikt. Niet alleen is dat voedsel vaak niet gezond, het veroorzaakt ook een enorme milieu-impact.

Wat zeggen de cijfers over de impact van bewerkt voedsel?

70% van het voedsel in de supermarkt bestaat uit sterk bewerkt voedsel, wat duurder is en slechter voor het milieu en onze gezondheid. Al die bewerkingen van voedsel zijn verantwoordelijk voor zo’n 15% van de CO2 uitstoot van voedselproductie berekende World in data. Daarvan zit 5% in voedselbereiding, 6% in transport en 5% in verpakkingen.

Wat is onbewerkt voedsel?

Onbewerkt voedsel bevat naar verhouding meer bouwstoffen, vitamines, mineralen en voedingsvezels. Onder onbewerkt voedsel vallen:

groenten; koolsoorten, knolgewassen, bladgroenten, peulvruchten en kiemgroenten
fruit
noten, zaden, pitten
hele granen
paddestoelen
zeewier
en ook vlees, vis, eieren en melk

Ook producten die rechtstreeks zijn afgeleid van de onbewerkte voedingsmiddelen, zoals 100% volkorenbrood, rekent het Voedingscentrum onder onbewerkt voedsel.

waarom seizoensgroenten een duurzame keuze zijn

Onbewerkt voedsel is duurzamer voor je gezondheid

Steeds vaker wordt sterk bewerkt fabrieksvoedsel, of ultra-processed food, in wetenschappelijke studies in verband gebracht met veel welvaartsziekten zoals overgewicht, hart- en vaatziekten en zelfs kanker. Want door alle bewerkingen zitten er in al die voedingsmiddelen vaak minder voedingsstoffen en meer calorieën. Meer onbewerkt voedsel eten draagt bij aan een gezonder dieet. In bewerkt voedsel zit meestal meer suiker, zout en vet. In 93% van al het bewerkte voesel is zout en/of suiker toegevoegd, zo berekende Foodwatch zelfs. Eten van onbewerkt voedsel is niet alleen duurzamer voor je eigen gezondheid. Het zorgt ook voor duurzame voordelen voor de maatschappij op de lange termijn, want de vraag naar gezondheidszorg en bijbehorende milieubelasting neemt af als we allemaal gezonder leven.

Onbewerkt voedsel is duurzamer voor je budget

Ten onrechte hebben voedselproducten onze de laatste tientallen jaren laten geloven dat koken heel ingewikkeld is, duur is en veel werk kost. Het zou veel makkelijker, sneller en goedkoper zijn om te koken met potjes, pakjes en zakjes, zo is ons verteld. En ik moet toegeven; als je gewend bent alleen met kant-en-klare producten te koken, dan zal het overstappen naar het koken van maaltijden met verse, pure ingrediënten je in het begin meer moeite kosten. Maar als je jezelf leert koken met onbewerkte voedingsmiddelen, zorgt het er niet alleen voor dat je creatiever wordt en meer smaken leert combineren. Ook bespaar je veel geld, omdat je met het combineren van smaken en zelf mengen van kruiden en specerijen gezonder, lekkerder en duurzamer eet.

waarom onbewerkt voedsel duurzamer is (1)

Onbewerkt voedsel is duurzamer voor het milieu

Onbewerkt voedsel is een milieuvriendelijke en duurzame keuze omdat er over het algemeen minder energie, water en hulpbronnen nodig zijn dan bij bewerkte voedingsmiddelen. Daarnaast worden er bij de verwerking van voedsel verpakkingsmaterialen, conserveermiddelen en chemische toevoegingen gebruikt, die allemaal een negatieve impact hebben op het milieu. Als je zelf kookt vanuit pure ingrediënten, heb je volledig in de hand wat je nodig hebt, wat je weggooit en welke verpakkingen je kiest. Ook kun je vaker onbewerkt voedsel lokaal en uit het seizoen kopen. Hierdoor verklein je je voedselkilometers en dus de uitstoot door transport. Dus voor het milieu kies je daarom beter voor minder bewerkt voedsel.