Boekentips van podcast Groene Mafkezen in 2024
In de duurzame podcast Groene Mafkezen bespreken Alfred en Mascha elke week een mediatip. En die mediatip is natuurlijk regelmatig een boek. Daarom delen we hieronder alle boekentips die je voorbij heb horen komen in het eerste jaar van Groene Mafkezen, 2024!
De Vloek van de nootmuskaat
In aflevering 7 van Groene Mafkezen bespreekt Alfred het indrukwekkende boek De Vloek van de Nootmuskaat van Amitav Ghosh. Het boek legt de link tussen het monopolie op de handel in specerijen, zoals nootmuskaat, in de 16e en 17e eeuw en klimaatverandering, zo legde Alfred uit. Dat is zeker niet technisch en saai, maar laat je totaal anders naar de geschiedenis kijken.
Onder dieren
In aflevering 12 van Groene Mafkezen bespreekt Alfred het boek Onder dieren van Tom Lemaire. Onder dieren is een filosofisch en persoonlijk boek waarin Tom Lemaire onderzoekt hoe mensen zich verhouden tot dieren. Zo mengt hij autobiografische verhalen met inzichten uit de ecologie en ethiek, en stelt kritische vragen over het onderscheid dat we maken tussen mens en dier. Het boek nodigt uit tot een meer gelijkwaardige, respectvolle blik op andere levende wezens.
Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme
Het is oké om kwaad te zijn op het kapitalisme van Bernie Sanders is een vlammend betoog tegen de ongelijkheid en onrechtvaardigheid die volgens hem inherent zijn aan het kapitalistische systeem. Sanders pleit voor fundamentele hervormingen, zoals eerlijke lonen, betaalbare zorg en onderwijs, en het terugdringen van de macht van grote bedrijven. Alfred bespreekt het boek in aflevering 13 van Groene Mafkezen.
Sapiens
Sapiens van Yuval Noah Harari is een meeslepend boek over de brede geschiedenis van de mensheid, van de opkomst van Homo sapiens tot de moderne tijd. In het boek laat hij zien hoe onze soort de wereld domineerde door samenwerking, verhalen en technologie. Harari en stelt kritische vragen over vooruitgang, geluk en de toekomst van de mens. In aflevering 14 van Groene Mafkezen bespreken Mascha en Alfred het boek.
De weg van het leven
In aflevering 15 van Groene Mafkezen bespreekt Alfred een van zijn lievelingsschrijvers Lev Tolstoj en het boek De Weg van het leven. De weg van het leven van Lev Tolstoj is een spiritueel-filosofisch dagboek waarin hij dagelijkse gedachten, citaten en overdenkingen verzamelt over geloof, moraal en de zin van het leven.
Niet het einde van de wereld
In aflevering 17 van Groene Mafkezen bespreken Alfred en Mascha met Reinier van den Berg het boek Niet het einde van de wereld van Hannah Ritchie. Niet het einde van de wereld van Hannah Ritchie biedt juist een hoopvolle kijk op de klimaatcrisis. Ritchie laat zien dat de mensheid al aanzienlijke vooruitgang heeft geboekt in het aanpakken van milieuproblemen. Dus Alfred werd er hoopvol van dat ze benadrukt dat, hoewel de uitdagingen groot zijn, ze oplosbaar zijn.
Dieren eten
In aflevering 19 bespreekt Alfred het boek Dieren eten van Jonathan Safran Foer. Alfred stelt voor dat je alles laat liggen wat je aan het doen bent, en dit boek gaat lezen. Alfred claimt dat er mensen zijn die het boek niet willen lezen, omdat ze geen vegetariër willen worden. Dus zeker een duurzame leestip!
Honger
Honger van Martín Caparrós is een indringend journalistiek verslag. Hij onderzoekt de wereldwijde honger aan de hand van persoonlijke verhalen, data en analyses. Zo stelt hij dat honger geen gevolg is van voedseltekort, maar van politieke en economische structuren die ongelijkheid in stand houden. Ook benadrukt hij dat het probleem oplosbaar is als de wil er is. Alfred bespreekt het boek in aflevering 22 van Groene Mafkezen.
Morele ambitie
In aflevering 23 bespreekt Mascha het boek Morele ambitie van Rutger Bregman. Het boek gaat feitelijk over wat je als mens doet met je tijd. zegt ze. Bregman laat zien hoe je in je werk door je morele ambities je in kunt zetten voor een betere wereld. Maar Mascha is ook kritisch op het boek, dat Bregman de kleine acties vergeet en dat je alleen het verschil maakt als je het grote acties doet.
Gandhi – de legendarische jaren
Alfred steekt zijn bewondering voor Gandhi in Groene Mafkezen niet onder stoelen of banken. Daarom bespreekt hij in aflevering 24 de biografie van Gandhi van Ramachandra Guha. Het is een gedetailleerde en meeslepende biografie over Mahatma Gandhi’s leven van 1914 tot zijn dood in 1948. Het boek schetst hoe Gandhi’s ideeën over geweldloosheid, vrijheid en sociale rechtvaardigheid zich ontwikkelden te midden van politieke strijd en persoonlijke worstelingen in het India van de twintigste eeuw.
Geloof, hoop en ravage
Aflred bespreekt in aflevering 25 over het boek Geloof, hoop en ravage. Het boek van Nick Cave en Seán O’Hagan is een diepgaand en openhartig boek. Hierin reflecteert Cave op zijn leven, kunst, geloof en het intense verdriet na het verlies van zijn zoon Arthur. Alfred ziet paralellen met zijn eigen leven en verlies, waardoor het gesprek in deze aflevering heel persoonlijk wordt.
De voedselfuik
Mascha bespreekt in aflevering 25 het boek De Voedselfuik van Chris van Tulleken. Chris van Tulleken onderzoekt de impact van ultrabewerkt voedsel op onze gezondheid en maatschappij. Van Tulleken vertelt hoe dit type voedsel verslavend werkt. Ook draagt het bij aan gezondheidsproblemen zoals obesitas en diabetes. Hij pleit voor bewustwording en structurele veranderingen in ons voedselsysteem, zo vertelt Mascha.
Hoe migratie echt werkt
In aflevering 27 en aflevering 28 van Groene Mafkezen bespreekt Alfred hoe hij onder de indruk is van het boek van Hein de Haas Hoe migratie echt werkt. Het boek heeft zijn kijk op migratie volledig verandert. Zo zegt de Haas dat het aantal migranten in de huidige tijd niet zo hoog is als wordt gezegd. En ontkracht hij nog veel meer mythes, zowel aan de linker- als aan de rechterkant van het spectrum.
Het klimaat zijn wij
Alfred bespreekt in aflevering 30 en 34 een tweede boek van Jonathan Safran Foer, namelijk Het klimaat zijn wij. Het boek, zo zegt Alfred, is een indringend pleidooi voor individuele actie tegen klimaatverandering, met de nadruk op de impact van onze voedselkeuzes. Foer stelt dat hoewel we de feiten kennen, we vaak falen in actie vanwege psychologische barrières en gewoontes, en hij moedigt aan tot haalbare veranderingen zoals plantaardig eten overdag om collectief verschil te maken.
Armoede uitgelegd aan mensen met geld
In aflevering 31 spreekt Mascha over het essay Armoede uitgelegd aan mensen met geld van Tim ’s Jongers. Het boek is best confronterend en bovendien persoonlijk. Zo legt’s Jongers uit dat er een enorme kloof is tussen beleidsmakers en mensen in armoede. Hierdoor is het boek een oproep aan welvarende mensen om hun vooroordelen te herzien. Hij stelt dat armoede niet gezien moet worden als individueel falen, maar als een structureel probleem dat om collectieve actie vraagt.
Niemand wil ze hebben
Alfred bespreekt het boek Niemand wil ze hebben van Linda Polman in aflevering 32 van Groene Mafkezen. Hij is erg onder de indruk van hoe Europese landen systematisch vluchtelingen buiten de deur houden, door middel van deals met dictatoriale regimes, het uitbesteden van opvang aan landen buiten de EU en het creëren van onmenselijke omstandigheden in vluchtelingenkampen zoals Moria op Lesbos. Lees ook zijn hele boekreview hier.
In onze tijd – leven in het calamiteitperk
In aflevering 33 bespreekt Mascha boek In onze tijd van Tim Fransen. Dit filosofisch en maatschappijkritisch boek onderzoekt de crises van onze tijd onderzoekt. Fransen stelt dat het dominante vooruitgangsgeloof, gebaseerd op wetenschap, vrije markt en liberale democratie, ons heeft misleid door te suggereren dat vooruitgang vanzelf komt zonder actieve burgerlijke betrokkenheid. Hij pleit voor hernieuwd burgerschap, morele verantwoordelijkheid en institutionele hervormingen om een weerbare en rechtvaardige samenleving te creëren.
Een pleidooi voor echt eten
Alfred praat in aflevering 35 van Groene Mafkezen over het boek Een pleidooi voor echt eten van Michael Pollan. Zelfs noemt Alfred het het boek ‘de moeder van alle boeken over gezond eten’. Zo vindt Alfred het fascinerend dat Pollan met drie simpele tips eigenlijk alle andere tips over gezond eten overbodig maakt. Lees ook zijn review hier.
De Groene Actiegids
In aflevering 36 van Groene Mafkezen ontvangen Mascha en Alfred Nadine Maarhuis, schrijver van het boek De groene actiegids, waarin ze uitgebreid vertelt over het waarom van het boek en de belangrijkste lessen.
Puur natuurlijk wonen
In aflevering 37 van Groene Mafkezen is Iris van Asselt te gast, die niet alleen vertelt over haar boek Puur natuurlijk wonen. Ook deelt ze over de blinde vlek van duurzaam wonen en hoe je in de keuzes voor je woning, je interieur en de materialen in je huis het verschil kunt maken.
Toekomstbedrijven
Alfred vertelt in aflevering 38 over het boek Toekomstbedrijven (Hoe steward-ownership ons gidst uit het tijdperk van de aandeelhouder) van Gijsbert Koren. Hetboek onderzoekt hoe het traditionele aandeelhoudersmodel bedrijven vaak dwingt tot kortetermijndenken en winstmaximalisatieHet boek introduceert het concept van steward-ownership, waarbij ‘stewards’—zorgdragers van het bedrijf—de zeggenschap hebben, met als doel de missie van het bedrijf op de lange termijn te waarborgen.
Mystiek en verzet
In aflevering 39 deelt Alfred zijn inspiratie door het boek Mystiek en verzet van Dorothee Sölle. Sölle ziet mystiek verzet niet als een individuele, wereldontvluchtende ervaring. Maar mystiek verzet moet gezien worden als een diep verlangen naar God dat leidt tot maatschappelijk engagement en verzet tegen onrecht.
De vrije wil bestaat niet
Alfred bespreekt in aflevering 40 Victor Lammes boek De vrije wil bestaat niet. Het is een prikkelend boek waarin de auteur stelt dat ons gevoel van vrije wil een illusie is. Aan de hand van neurologische fenomenen zoals slaapwandelende moordenaars, blinde mensen die toch kunnen zien en patiënten met out-of-body-ervaringen, laat Lamme zien dat veel van onze handelingen worden aangestuurd door onbewuste processen in het brein.
Van duurzaamheid naar deep change
Alfred en Mascha spreken in aflevering 41 met Manu Busschots, schrijver van het boek Van duurzaamheid naar deep change. Het is een inspirerend boek voor iedereen die zich inzet voor een ecopositieve en sociale wereld. Het biedt praktische handvatten om vanuit eigen kracht bij te dragen aan systeemverandering, met aandacht voor moed, zelfzorg en effectieve samenwerking.
Lekker gesmeerd
Mascha deelt in aflevering 42 van Groene Mafkezen geen leesboek, maar een kookboek als mediatip. Het kookboek Lekker gesmeerd van Emelie Heller staat vol met gezonde en plantaardige smeersels om lekker mee te variëren.
De goede voorouder
Mascha besprekt in aflevering 43 het boek De goede voorouder van Roman Krznaric, wat veel indruk op haar maakte. De goede voorouder van Roman Krznaric is een pleidooi voor langetermijndenken. Krznaric stelt dat veel van de huidige mondiale problemen, zoals klimaatverandering en sociale ongelijkheid, voortkomen uit ons onvermogen om verder te kijken dan onze eigen generatie. Hij introduceert zes manieren van denken die ons kunnen helpen om ‘goede voorouders’ te worden.
Het dovemansorendieet
In aflevering 44 bespreekt Alfred het humoristische boek Het dovemansorendieet van Maarten ’t Hart over de wereld van diëten en gezondheidsrages. Als bioloog ontkracht hij populaire dieetadviezen op basis van persoonlijke ervaringen en wetenschappelijke inzichten. In plaats van een dieetplan biedt ’t Hart een pleidooi voor gezond verstand en nuchterheid rond voeding.
Een vlecht van heilig gras
Alfred is erg onder de indruk van het boek Een vlecht van heilig gras wat hij bespreekt in aflevering 46 van Groene Mafkezen. Alfred vertelt hoe Robin Wall Kimmerer als afstammeling van de inheemse bevolking in America en botanicus wetenschappelijke inzichten verweeft met inheemse wijsheid en persoonlijke verhalen. Ook benadrukt ze het belang van wederkerigheid en respect in onze relatie met de natuur. En ze pleit voor een wereldbeeld waarin de aarde wordt gezien als een schenker van gaven, niet als een bron van grondstoffen.
De keuze
Alfred deelt in aflevering 47 zijn mediatip voor De Keuze, een boek van Edith Eger. Het is een memoire waarin de auteur haar ervaringen als overlevende van Auschwitz deelt en laat zien hoe ze, ondanks immense trauma’s, haar leven opnieuw heeft opgebouwd.
De donuteconomie
Mascha spreekt in aflevering 47 over het boek De donuteconomie van Kate Raworth, wat haar blik op de economie en de wereld heeft verandert. Het boek biedt een nieuw economisch model waarin menselijk welzijn en ecologische duurzaamheid centraal staan. In plaats van eindeloze groei stelt zij een “donut”-vorm voor: een veilige en rechtvaardige ruimte tussen sociale fundamenten (zoals voedsel, onderwijs en zorg) en ecologische grenzen (zoals klimaat en biodiversiteit).
Waarom iedereen altijd gelijk heeft
Alfred spreekt in aflevering 48 over het boek Waarom iedereen altijd gelijk heeft van Ruben Mersch. Het boek onderzoekt waarom mensen vaak vasthouden aan hun overtuigingen, zelfs wanneer feiten het tegendeel bewijzen. Lees Alfred’s volledige boekreview hier.
Boekentips van podcast Groene Mafkezen in 2024
In dit artikel staan affiliate links. Wanneer je via één van deze links een aankoop doet, ontvangt DuurzameKeuzes een commissie van de verkoper, terwijl het jou niets extra kost. En denk aan het milieu en je portemonnee; koop alleen iets als je het nodig hebt!
Plaats een Reactie
Meepraten?Draag gerust bij!